ชุมชนนักปฏิบัติ CoP

                               ชุมชนนักปฏิบัติคืออะไร?

ชุมชนนักปฏิบัติ (CoP) คือ อะไร (CoP = Community of Practice)

คือ ชุมชนที่มีการรวมตัวกัน หรือเชื่อมโยงกันอย่างไม่เป็นทางการ โดยมีลักษณะดังนี้

ประสบปัญหาลักษณะเดียวกันมีความสนใจในเรื่องเดียวกัน ต้องการแลกเปลี่ยนประสบการณ์จากกันและกัน มีเป้าหมายร่วมกัน มีความมุ่งมั่นร่วมกัน ที่จะพัฒนาวิธีการทำงานได้ดีขึ้นวิธีปฏิบัติคล้ายกัน ใช้เครื่องมือ และภาษาเดียวกันมีความเชื่อ และยึดถือคุณค่าเดียวกันมีบทบาทในการสร้าง และใช้ความรู้

มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากกันและกัน อาจจะพบกันด้วยตัวจริง หรือผ่านเทคโนโลยีมีช่องทางเพื่อการไหลเวียนของความรู้ ทำให้ความรู้เข้าไปถึงผู้ที่ต้องการใช้ได้ง่ายมีความร่วมมือช่วยเหลือ เพื่อพัฒนาและเรียนรู้จากสมาชิกด้วยกันเองมีปฏิสัมพันธ์ต่อเนื่อง มีวิธีการเพื่อเพิ่มความเข้มแข็งให้แก่สายในทางสังคมทำให้เพิ่มพูนความรู้ที่ลึกซึ้งขึ้นเรื่อยๆ ในระดับที่ง่ายที่สุด ชุมชนนักปฏิบัติ คือ คนกลุ่มเล็กๆ ซึ่งทำงานด้วยกันมาระยะหนึ่ง มีเป้าหมายร่วมกัน และต้องการที่จะแบ่งปันแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์จากการทำงาน กลุ่มดังกล่าวมักจะไม่ได้เกิดจากการจัดตั้งโดยองค์การ เป็นกลุ่มที่เกิดจากความต้องการทางสังคม และความพยายามที่จะทำให้บรรลุผลสำเร็จ เป็นกลุ่มที่ไม่มีอำนาจ ไม่มีการกำหนดไว้ในแผนภูมิโครงสร้างองค์กร และอาจจะมีเป้าหมายที่ขัดแย้งกับผู้นำองค์กร ในหนึ่งองค์กรอาจจะมีชุมชนนักปฏิบัติจำนวนมาก และคนคนหนึ่งจะเป็นสมาชิกในหลายชุมชน ชุมชนนักปฏิบัติมีความสำคัญอย่างไร เครือข่ายความสัมพันธ์ที่ไม่เป็นทางการ เกิดจากความใกล้ชิด ความพอใจ และพื้นฐานที่ใกล้เคียงกัน ลักษณะที่ไม่เป็นทางการจะเอื้อต่อการเรียนรู้ และการสร้างความรู้ใหม่ๆ มากกว่าโครงสร้างที่เป็นทางการ คำว่า ปฏิบัติ หรือ practice ใน CoP ชี้จุดเน้นที่ การเรียนรู้ซึ่งได้รับจากการทำงาน เป็นหลัก เป็นแง่มุมเชิงปฏิบัติ ปัญหาประจำวัน เครื่องมือใหม่ๆ พัฒนาการในเรื่องงาน วิธีการทำงานที่ได้ผล และไม่ได้ผล การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคล ทำให้เกิดการถ่ายทอดแลกเปลี่ยนความรู้ฝังลึก สร้างความรู้ และความเข้าใจได้มากกว่าการเรียนรู้ จากหนังสือ หรือการฝึกอบรมตามปกติ เครือข่ายที่ไม่เป็นทางการ ซึ่งมีสมาชิกจากต่างหน่วยงาน ช่วยให้องค์กรประสบความสำเร็จได้ดีกว่า การสื่อสารตามโครงสร้างที่เป็นทางการ ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับชุมชนนักปฏิบัติ

ตัวอย่าง CoP "กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่าง CoPs ระดับโรงพยาบาล ครั้งที่ 1"

 

เริ่มต้นที่...หน้างาน ตั้งแต่ลงทะเบียน ครึกครื้นค่ะ ขนมเยอะ สมุดโน้ตCoPs น่ารักๆแจกสำหรับสมาชิกที่เข้าร่วม

สมาชิกได้ ขนม แล้ว หน้าตามีความสุข  ^__^

เริ่ม งานที่....คุณหมอสมนึก อภิวันทนกุลกล่าวเปิดงาน ชี้แจงวัตถุประสงค์ของกิจกรรม และแนวทางการดำเนินงานของ Knowledge Management ของโรงพยาบาลสกลนคร

งานนี้มีคุณวิภา แก้วเคน เป็น  Moderator

มีการนำเสนอของ CoPs ตัวอย่าง 3 CoPs ที่มีการดำเนินการอย่างต่อเนื่อง และได้แนวปฏิบัติจากการจัดตั้ง CoPs มาใช้ในหน่วยงาน เป็น ... Best Practice...  

 กลุ่มแรกที่ภูมิใจนำเสนอ URO CA Bladder CoP นำทีมโดย นายแพทย์ธีรศักดิ์ กสิณสันต์  มีการดำเนินงานต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2551 จนได้แนวทางปฏิบัติจากเสวนาของสมาชิกทีมสหวิชาชีพ OPD Card และบัตรนัด CoP URO ผลลัพธ์ที่ได้คือ การบริการที่รวดเร็ว ทันใจ

CoP ดีเด่นต่อมาคือ CAPD CoP จากหน่วยไตเทียม CoP น้องใหม่ ไฟแร๊งงง ... ที่เพิ่งเปิดตัวเมื่อเดือนมกราคม 2553 ประธาน นายแพทย์ศิรยุสม์ วรามิตร ประชุมครั้งแรกก็ได้แนวปฏิบัติที่น่าสนใจเกียวกับการจัดสถานที่และอุปกรณ์ สำหรับผู้ป่วยและญาติ  หน่วยงานไหนสนใจติดต่อกลับได้ที่ ไตเทียม

กลุ่มสุดท้าย Wound Care CoP  คุณวิภา  แก้วเคนนำเสนอ เป็นกลุ่มที่ดำเนินการยาวนานต่อเพื่อพัฒนางาน Wound Care อย่างไม่มีที่สิ้นสุด สามารถเข้าติดตามการเคลื่อนไหวได้ที่http://www.sknhospital.go.th/woundcare/

หลัง จากการนำเสนอ Best Practice ของกลุ่มตัวอย่างทั้ง 3 CoPs คุณหมอสุรพล  ฉากครบุรี ได้เสนอหลักการในการ Share ความรู้ของโรงพยาบาลสกลนครทั้งใน Internet และ Intranet มีวลีเด็ด "การ Share ความรู้ ต้อง Share ได้ทุกที่ ทุกเวลา ทุกลมหายใจ ยังกะโทรศัพท์ 3G"  น่าน...

บรรยากาศ เก็บ ฝาก ...

ขอขอบคุณที่มา http://sknhospital-km.blogspot.com/2010/03/cop-of-cops.html สามารถเข้าติดตามการเคลื่อนไหวได้ที่ http://www.sknhospital.go.th/woundcare/